Ο Taleb Al Abdulmohsen οδηγεί το αυτοκίνητο του, εναντίων μιας μάζας ανθρώπων σε μια χριστουγεννιάτικη αγορά του Μαγδεμβούργου. Οι πρώτες ειδήσεις κάνουν λόγο για μια τρομοκρατική επίθεση ενός Σαουδάραβα. Οι απανταχού ακροδεξιοί απασφαλίζουν με σωρεία παραπληροφόρησης στα ΜΜΕ και τα ΜΚΔ. Ο δράστης ωστόσο, μας βγαίνει ισλαμοφοβικός υποστηρικτής του ακροδεξιού κόμματος AfD. Πως έγινε πάλι, το άσπρο μαύρο και ποιες οι συνέπειες;

picture alliance / Eibner-Pressefoto | Eibner-Pressefoto/Lars Neumann
Ειδησεογραφία
Δυστυχώς τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τα έκαναν άλλη μια φορά μαντάρα. Μετά το τραγικό χτύπημα είδαμε σωρεία τίτλων άρθρων και ρεπορτάζ να κάνουν άλλη μια φορά το άσπρο μαύρο. Κανένας σχεδόν δεν παρέλειψε στις πρώτες ώρες, να τονίσει ότι ο δράστης Taleb Al Abdulmohsen, ήταν «Σαουδάραβας». Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η τρομοκρατική επίθεση έγινε σε χριστουγεννιάτικη αγορά, δεν άργησαν, οι συνήθεις ύποπτοι, να βγάλουν τα συνηθισμένα ξενοφοβικά τους συμπεράσματα.
Φτάσαμε έτσι σε ένα σημείο, που άρχισε ίσως κάπου την εποχή της οικονομικής κρίσης και φούντωσε με την πανδημία του Covid, οι μάζες ουσιαστικά να αδιαφορούν για τα ίδια τα γεγονότα. Νιώθει κάποιος ότι οι περισσότεροι απλά περιμένουν στην γωνία να γίνει το οτιδήποτε για να πουν, αυτά που έτσι κι αλλιώς θα έλεγαν. Αυτήν είναι η εργαλειοποίηση που λέμε. Ένα ενδιαφέρον παράδειγμα μας δίνει η ιστορία. Το 726 μ.Χ. με την έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας και την έριδα για τις ιερές εικόνες που είχε ξεσπάσει στο Βυζάντιο. Οι μεν είδαν την έκρηξη σαν μαρτυρία για την οργή του Θεού, επειδή κάποιοι έκαιγαν τις εικόνες, ενώ οι δε, σαν οργή επειδή κάποιοι προσκυνούσαν σαν ειδωλολάτρες τις εικόνες.
Αυτό το ιστορικό παράδειγμα μας δείχνει πως μπορεί ένα γεγονός, να ερμηνευτεί εντελώς διαφορετικά, ανάλογα με τον σκοπό που έχει ο καθένας. Κάπως έτσι έγινε και με την επίθεση στο Μαγδεμβούργο. Μέρες μετά, κι αφού έχουν παιχτεί ήδη παντού μια βδομάδα ανοησίες, βγαίνουν σιγά-σιγά πηγές που δείχνουν ότι ο δράστης, ολοφάνερα είχε μίσος κατά τους μουσουλμάνους και θεωρούσε την Γερμανία υπεύθυνη για την «ισλαμοποίηση της Ευρώπης», όπως έγραφε και στο προφίλ του στο Χ, όπου μετρούσε περίπου 50 χιλιάδες ακολούθους. Θαυμαστής του Elon Musk, είχε εκφραστεί αρκετές φορές θετικά υπέρ του ακροδεξιού και ξενοφιβικού κόμματος Εναλλακτική για την Γερμανία, AfD.

Πολιτική διάσταση
Θα αναρωτηθούν πολλοί, μα πως ένας μετανάστης μπορεί να στηρίζει ένα ακροδεξιό και ξενοφοβικό κόμμα; Δυστυχώς στις μετά-πολιτικές εποχές που ζούμε αυτό το φαινόμενο ολοένα και εντείνετε. Τέτοια κόμματα, σαν το ΑfD, ψαρεύουν ολοένα και περισσότερα σε αυτά τα νερά. Αρκεί να θυμηθούμε τον ελληνικής καταγωγής, Ρόμπερτ Λάμπρου, επικεφαλής της AfD στο Κοινοβούλιο της Έσσης. Έτσι και ο δράστης του Μαγδεμβούργου.
Οι ισλαμοφοβικές τοποθετήσεις ωστόσο, του Taleb Al Abdulmohsen, δεν εμπόδισαν, συγκεκριμένους κύκλους, να αρχίσουν τον γνωστό τους αγώνα παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο αριθμός των νεκρών, η καταγωγή του, λανθασμένες και παραποιημένες τοποθετήσεις πολιτικών, όλα επιστρατεύτηκαν. Μην ξεχνάμε πως η Γερμανία βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο, αφού έχουν ήδη ανακηρυχθεί οι πρόωρες εκλογές για τις αρχές του νέου έτους. Έτσι η Εναλλακτική για την Γερμανία, δεν έχασε την ευκαιρία, να κάνει κάλεσμα και να συγκεντρώσει πάνω από τρεισήμισι χιλιάδες διαδηλωτές στο Μαγδεμβούργο. Ενώ, βάση του αστυνομικού ρεπορτάζ, από την στιγμή του τρομοκρατικού χτυπήματος, έχουν πολλαπλασιαστεί οι επιθέσεις κατά μεταναστών και προσφύγων.

picture alliance / ASSOCIATED PRESS | Ebrahim Noroozi
Δημόσια ασφάλεια
Πέρα όμως από το δηλητήριο της ξενοφοβίας που στάζουν αυτά τα γεγονότα στην αντίληψη της κοινής γνώμης, υπάρχει και μία άλλη διάσταση. Η έννοια της «δημόσιας ασφάλειας». Πολύ ψηλά στα τηλεοπτικά πάνελ και στα προγράμματα των κομμάτων, με την εγκληματικότητα και την τρομολαγνεία σταθερά «να πουλάει», τέτοια γεγονότα, όπως αυτό του Βρανδεμβούργου, είναι βούτυρο στο ψωμί τους. Η τοποθέτηση καμερών ασφαλείας σε δημόσιους χώρους και η συνεχή παρουσία ένοπλων αστυνομικών δυνάμεων, αποκτάει έτσι ολοένα και περισσότερο δημοφιλία και ανοχή. Λες και με την βία, λύθηκε ποτέ το πρόβλημα της βίας.
Δεν θέλω, σε καμία περίπτωση, να ενισχύσω θεωρίες συνομωσίας περί κρατικής παρακολούθησης, το γνωστό φακέλωμα, των πολιτών, αλλά πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεχτικοί με τέτοια μέτρα που υπόσχονται γρήγορες και εύκολες λύσεις. Κάθε συζήτηση για υποχώρηση των ατομικών μας δικαιωμάτων πρέπει να γίνεται με νηφαλιότητα. Ο φόβος δεν είναι ποτέ καλός κριτής τέτοιων αποφάσεων.
Να θυμίσω πως δεν πέρασε καιρός, από τότε που έπρεπε να ζητάμε άδεια για να βγούμε από τα σπίτια μας και να δηλώνουμε μέσω μιας εφαρμογής την παρουσία μας σε εστιατόρια, ώστε σε περίπτωση κρούσματος να μπορούν να ενημερωθούν οι θαμώνες. Επίσης δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας το πρόγραμμα επιτήρησης Sharp Eyes στην Κίνα, όπου με την χρήση περισσότερων από 600 εκατομμυρίων καμερών ασφαλείας, οι πολίτες καταγράφονται σε κάθε έκφανση της δημόσιας τους ζωής.
Σκέψεις
Προσωπικά το βρίσκω πάντα άδικο και μεγάλη ασέβεια προς τα θύματα, την πάγια στρατηγική της εργαλειοποίησης. Ακόμη κι αυτό το κείμενο που γράφω, με κάνει να νιώθω κάπως άβολα. Γιατί αυτές οι οικογένειες που βγήκαν μια μέρα σε μια χριστουγεννιάτικη αγορά, για να περάσουν μια όμορφη μέρα, δεν τις νοιάζουν ούτε οι ναζιστικές συγκεντρώσεις, ούτε οι δικές μου ανησυχίες για την τάση του ολοκληρωτισμού που βλέπω να σκεπάζει σιγά-σιγά και πάλι την Ευρώπη, κι όχι μόνο. Ωστόσο παρά την οργή και την θλίψη πρέπει να επικρατεί νηφαλιότητα. Εύκολες και γρήγορες λύσεις, δυστυχώς, δεν υπάρχουν.
Πέρα όμως από την νηφαλιότητα, πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και συνάμα να αμφισβητούμε την «ειλικρίνεια» των άλλων. Κάθε γεγονός δεν μπορεί να μπαίνει σε ένα μεγάλο τσουβάλι. Πρέπει, όσο δύσκολο κι αν είναι, να αναρωτηθούμε γιατί ένας άνθρωπος φτάνει σε αυτό το σημείο. Επίσης πρέπει πάντα να αναρωτιόμαστε, ποιος μας λέει μια «είδηση» και σημαντικότερο γιατί μας την λέει.
Διάβασε ακόμη: Μήπως έχει η ακροδεξιά ήδη κερδίσει;