Αντί για αναπτήρα, φορτιστής· αντί για τσιγαρίλα, γεύση καρπούζι και ροδάκινο! Πως οι καπνοβιομηχανίες έκαναν το κάπνισμα πάλι τρέντι, ανακαλύπτοντας μια νέα σωτήρια αγορά…
Πως φτάσαμε στα νέα τσιγάρα;
Την τελευταία δεκαετία ένας νέος τρόπος ζωής είχε αρχίσει να απλώνεται. Οι συνδρομές στα γυμναστήρια εκτοξευθήκαν, τα κέντρα των πόλεων γέμιζαν με μαγαζιά με φυσικούς χυμούς, μπάρες δημητριακών και διατροφικά συμπληρώματα. Ενώ «υγιεινά εστιατόρια» και θερμιδικές δίαιτες κατέκλυζαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ήταν μια τάση αυξανόμενης συνείδησης για την υγεία. Ίσως μετά από τις ροκ δεκαετίες του ΄80 και του ΄90 γεμάτες με καταχρήσεις, ο πλανήτης φαινόταν να κάνει το βήμα στην αντίθετη κατεύθυνση. Σε έναν τέτοιον τρόπο ζωής προφανώς το τσιγάρο, το παραδοσιακό τσιγάρο, δεν είχε πλέον θέση! Ειδικά αν συνυπολογίσει κανείς τους ολοένα και περισσότερους φόρους και την οικονομική κρίση, που το καθιστούσαν σιγά-σιγά και οικονομικά, μια όχι και τόσο έξυπνη και προσιτή πολυτέλεια.
Βλέποντας οι καπνοβιομηχανίες τα κέρδη τους να πάνε περίπατο, ξοδεύοντας εκατομμύρια σε έρευνα (μεγάλο θέμα από μόνο του «οι έρευνες», πως γίνονται και ποιος τις εποπτεύει) και κυρίως σε διαφήμιση, έφεραν την τεχνολογική επανάσταση στον χώρο τους. Αντί μιας σακούλας με καπνό, πλέον ο καπνιστής θα κρατούσε μια έξυπνη συσκευή με φουτουριστικό σχεδιασμό. Κι έτσι άρχισαν παντού να ξεπετάγονται άρθρα, βίντεο, «έρευνες» και influencer για τα οφέλη των νέων αυτών καπνικών προϊόντων. Δεν έχουν στάχτη, δεν κιτρινίζουν τα δάχτυλα, δεν έχουν το ένα, δεν έχουν το άλλο, βοηθάνε στο να κόψει κάποιος το κάπνισμα και άλλες τέτοιες ανακρίβειες και ψέματα.
Νέοι πελάτες, νέα κέρδη
Το αποτέλεσμα αυτών των νέων καπνικών ειδών; Ολοένα και περισσότεροι έφηβοι, σε ολοένα και νεότερες ηλικίες αρχίζουν να καπνίζουν. Χρωματιστές συσκευασίες, χιλιάδες γεύσεις και προσιτές τιμές είναι η συνταγή της επιτυχίας. Ας μην γελιόμαστε, το τσιγάρο ήταν πάντα image/ εικόνα, είναι καθαρά θέμα εγκεφαλικό. Το κάπνισμα ήταν μαγκιά, ενηλικίωση και επανάσταση, τώρα προσπαθεί να γίνει τρέντι και μοντέρνο, κάτι μεταξύ σε αξεσουάρ και γκατζετάκι.
Έρευνες αποδεικνύουν ότι νέοι που χρησιμοποιούν κάποια από αυτά τα καπνικά προϊόντα έχουν αυξημένες πιθανότητες, έως και τέσσερις φορές περισσότερες, αργότερα στη ζωή τους να καταφύγουν στα παραδοσιακά τσιγάρα. Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ: Association between electronic cigarette use and tobacco cigarette smoking initiation in adolescents: a systematic review and meta-analysis | BMC Public Health | Full Text ή εδώ Vaping could nearly triple the chance of smoking in teens | College of Public Health | The Ohio State University.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Στο συγκεκριμένο θέμα φαίνεται η βαλκανική μας παράδοση και πόσο μακριά είμαστε από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Που σημαίνει ότι στην Ελλάδα, σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες καπνίζουμε περισσότερο, αν και οι αριθμοί έχουν σημαντικά μειωθεί. Η έκθεση της EMCDDA (European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction) για το 2024 ότι το 35% των 15χρονων μαθητών είχε δοκιμάσει τσιγάρο έστω μία φορά, ενώ το 10% ανέφερε καθημερινή χρήση. Το χειρότερο στατιστικό είναι ότι πάνω από το 90% των μαθητών εκτίθενται σε παθητικό κάπνισμα στο σπίτι και σε δημόσιους χώρους, και σχεδόν όλοι δήλωσαν πως μπορούσαν να αγοράσουν τσιγάρα χωρίς περιορισμούς. Ποιος πέφτει από τα σύννεφα;
Αποφώνηση
Το νόημα του άρθρου δεν είναι ούτε να κουνήσει το δάχτυλο, ούτε να πείσει κάποιον να κόψει το κάπνισμα, κάντε ό,τι γουστάρετε. Απλά ας μην κοροϊδευόμαστε… καμία καπνοβιομηχανία δεν νοιάζεται για την υγεία μας, παρά μόνο για το κέρδος. Κι αν αποφασίζουμε να καπνίζουμε αυτό πρέπει να είναι δικιά μας απόφαση η οποία στηρίζεται στην γνώση του τι καταναλώνουμε και τι επιπτώσεις αυτό έχει για εμάς και την υγεία μας. Τα θερμαινόμενα ή ο ατμός δεν είναι «υγιεινότερο» κάπνισμα, ότι γλιτώνεις κάπου, το βρίσκεις αλλού μπροστά σου. Για τους κινδύνους μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα εδώ: Health Risks of E-Cigarettes and Vaping | American Lung Association.