Ένα βιβλίο από το 1951 που δεν έχει γεράσει ούτε μία μέρα! Ο φύλακας στη σίκαλη του J. D. Salinger είναι ένα έργο που αξίζει τον χρόνο σας. Ο κλασσικός του πλέον πρωταγωνιστής, Χόλντεν Κόλφηλντ, είναι ένα άχρονο σύμβολο του ανένταχτου νέου. Συνομιλήστε μαζί του!
Η Βιβλιοπρόταση της Εβδομάδας
Η Βιβλιοπρόταση της Εβδομάδας είναι μια σειρά εβδομαδιαίων άρθρων που προτείνουν ένα βιβλίο στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Η επιλογή γίνεται εμπειρικά, με κριτήριο τα προσωπικά μου αναγνώσματα και βιβλία που μου έμειναν, όπως λέμε. Δεν θα βρείτε εδώ λίστες με τα «καλύτερα βιβλία» ή άλλες τέτοιες ανοησίες. Το βιβλίο, όπως η μουσική, είναι και θέμα γούστου, δεν χρειάζεται να συμφωνήσουμε σε όλα!
Στόχος είναι, στην εποχή που ο κόσμος μας φαίνεται να κάνει βήματα προς το σκοτάδι, ενώ παράλληλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν σχεδόν καταβάλει κάθε ελεύθερο μας χρόνο, να δημιουργηθεί με αφορμή αυτήν την σειρά μια κοινότητα βιβλιόφιλων. Τα βιβλία, είναι σαν το παράθυρο που ανοίγουμε στα σπίτια μας για να μπει λίγος καθαρός αέρας. Έτσι η ηρεμία, οι ιδέες, οι σκέψεις και τα συναισθήματα, που μας χαρίζει ένα βιβλίο, ήταν πάντα, αλλά γίνονται σήμερα, ακόμη πιο αναγκαία!
Ο φύλακας στη σίκαλη
Δεν θα μπορούσα να μην ξεκινήσω αυτήν την σειρά με αυτό το ιδιαίτερο βιβλίο! Από «βιβλιοπρόταση» ενός καθηγητή μου στο γυμνάσιο κατέληξε στα χέρια μου και το λάτρεψα. Το The Catcher in the Rye του J. D. Salinger, είναι ένα βιβλίο που γράφτηκε κοντά 74 χρόνια πριν, το μακρινό 1951. Ωστόσο είναι μέσα στο σήμερα, στο κάθε σήμερα, όσο λίγα βιβλία. Αυτό εξάλλου το χαρακτηριστικό της αχρονίας, λένε, είναι το πιο βάσιμο στοιχείο ενός αξιόλογου έργου.
Το βιβλίο αυτό ακολουθεί, σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση, ένα είδος εσωτερικού διαλόγου, τον δεκαεξάχρονο Χόλντεν Κόλφηλντ. Ο Χόλντεν, ένας νέος από καλή οικογένεια, αποβάλλεται λίγο πριν τα Χριστούγεννα από ένα ιδιωτικό σχολείο. Επειδή είναι το τρίτο του σχολείο, αποφασίζει αντί να γυρίσει στην οικογένεια του, να περιπλανηθεί για λίγες μέρες στη Νέα Υόρκη. Εκεί μέσα από τις καταστάσεις που ζει και τις αναπολήσεις του, μας διηγείται όλα τα στραβά του κόσμου. Από τα επιφανειακά κολεγιόπαιδα των ακριβών ιδιωτικών σχολείων, τους σνομπ καθηγητές που ζούνε στην κοσμάρα τους, μέχρι τα σκοτεινά μπαρ και μοτέλ μιας μεγαλούπολης, όπως της Νέας Υόρκης! Όλη του την ευαισθησία, που καλά προσπαθεί να κρύψει, την βγάζει σε ένα κυνηγητικό καπέλο, και στην μικρή του αδερφή!
O J. D. Salinger στη Νορμανδία. picture alliance / ASSOCIATED PRESS | Uncredited
Γιατί να το διαβάσεις
Αυτό που κάνει το βιβλίο αυτό να αξίζει την ώρα σας, είναι η ατελείωτη αγωνία του πρωταγωνιστή του. Μια αγωνία ενός νέου που νιώθοντας ότι μεγαλώνει, ψάχνει εναγωνίως να βρει ένα μέρος που μπορεί να είναι ο εαυτός του. Ένα μέρος όπου μπορεί να είναι ευτυχισμένος! Εκείνος θα μείνει ανένταχτος, αλλά εσείς σαν αναγνώστες θα έχετε την ευκαιρία να δείτε να στήνεται μπροστά σας όλος αυτός ο προβληματισμός. Ένας βαθύς υπαρξισμός. Σκέψεις που έχετε ή είχατε εσείς σε κάποια φάση της ζωής σας. Σκέψεις που μπορεί να έχουν τα παιδιά σας και έτσι να τα καταλάβετε καλύτερα.
Πέρα όμως από τις σκέψεις που θα σας βάλει ο φύλακας στη σίκαλη, είναι αντικειμενικά και ένα πολύ καλογραμμένο βιβλίο. Οι περιγραφές του είναι ζωηρές και έντονες, ενώ οι διάλογοι, με το αμερικάνικο χιούμορ του Χόλντεν Κόλφηλντ, σου κάνουν μερικές φορές αρκετά δύσκολο, το να κλείσεις το βιβλίο.
Extra Tip: Το έργο έχει ένα πολύ ενδιαφέρον γλωσσικό περιβάλλον. Με την νεανική του γλώσσα ο J. D. Salinger έβαλε αρκετά δύσκολα στους επίδοξους μεταφραστές. Επίσης η επιμονή του να μην αλλοιωθεί το έργο, τον οδήγησε στο να απαγορεύει επανεκδόσεις και να δέχεται μόνο ανατυπώσεις. Γι’ αυτό εξάλλου αρνήθηκε πολλές φορές την μετατροπή του έργου του σε θεατρικό ή σε ταινία. Στην Ελλάδα βιβλίο μεταφράστηκε από την ποιήτρια Τζένη Μαστοράκη το 1978. Πριν από κάποια χρόνια κυκλοφόρησε άλλη μια μετάφραση από την ίδια την Μαστοράκη με τον τίτλο πλέον «Στη σίκαλη, στα στάχια, ο πιάστης». Θα είχε ένα ενδιαφέρον να διαβάσετε τις δύο εκδοχές και να τις συγκρίνετε!